Voltijd onderwijs hoogbegaafde kinderen

Met dank aan Moomba (André Buurma).

 

Aannamebeleid Voltijd HB-groepen OBS Joseph Haydn

Voor schooljaar 2025-2026 is er ruimte voor aanmelding in groep 5/6.

 

Hoogbegaafde leerlingen

In de HB-groepen van OBS Joseph Haydn geven we hoogbegaafde kinderen specialistisch onderwijs, waarbij vertrouwen, persoonlijke aandacht, vaardigheden, talentontwikkeling en sociaal-emotionele groei centraal staan. Mede hierdoor en door het samen leren met peers, worden de kinderen gelukkiger en succesvoller bij het inzetten van hun intellectueel potentieel.

Ouders van hoogbegaafde leerlingen

Bij de HB-groepen van OBS Joseph Haydn, bieden we de ouders van hoogbegaafde leerlingen een plek waar begrip voor de behoeftes van hun kind en een goede samenwerking tussen leerling, ouders en school centraal staan. Wij bieden ouders een luisterend oor en ondersteuning/samenwerking vanuit expertise, kennis en kunde. 

Aannamebeleid

De Haydnschool biedt voltijds HB-onderwijs voor leerlingen die dit op basis van hun onderwijsbehoeften nodig hebben en aankunnen. Behalve naar het IQ van de leerling wordt er gekeken naar leer- en persoonlijkheidskenmerken van hoogbegaafden, zoals het creatief denkvermogen, leergierigheid, een kritische instelling, een groot rechtvaardigheidsgevoel en een hoge gevoeligheid.

In de HB-groepen past het didactisch en pedagogisch handelen specifiek bij deze doelgroep. Daarom is het van groot belang om de juiste afwegingen te maken bij het plaatsen van leerlingen in deze HB-groepen. Zo kunnen we ervoor zorgen dat het aanbod past bij de behoefte van de leerling. Om dit zo zorgvuldig mogelijk aan te pakken hebben wij een helder aannamebeleid opgesteld. 

  

Toelichting:

Didactische en Pedagogische onderwijsbehoeften van begaafde leerlingen


De volgende didactische en pedagogische behoeften zijn te koppelen aan het zijnsluik, opgesteld door Tessa Kieboom.

  • Compacten van de leerstof: De instrumentele vaardigheden als rekenen, taal en spelling worden compact aangeboden. Daarbij werken leerlingen op hun eigen niveau.
  • Verrijking van het leerstofaanbod: Dit gebeurt in de vorm van verdieping en verbreding, waarbij de leerlingen veelal aanbod krijgen passend bij hun individuele behoeften. 
  • Onderwijs via een top-down benadering. De leerlingen krijgen lesstof aangeboden op een manier waarbij vanuit het grote geheel gewerkt wordt naar de kleinere delen. 
  • De zaakvakken worden vakoverstijgend aangeboden binnen thema’s. Deze onderwerpen worden via een top-down benadering aangeboden. Er wordt hierbij een groot beroep gedaan op het creatief denkvermogen, de vaardigheid verbanden te leggen en het hoge abstractievermogen van hoogbegaafde leerlingen. Bij het ontwerpen van de lessen maken we gebruik van de Taxonomie van Bloom. Hierbij is veel aandacht voor de vaardigheden analyseren, evalueren en creëren.
  • De leerling voelt zich gezien en gehoord door de leerkracht, die daarbij oog heeft voor de wijze waarop de leerling denkt en functioneert. Zie ook hiervoor het zijnsluik.
  • De leerling voelt en ervaart ruimte voor persoonsontwikkeling.
  • De leerkracht biedt structuur, duidelijkheid en voorspelbaarheid, maar durft daarvan af te wijken om leerlingen te helpen bij het ontwikkelen van de executieve vaardigheden (o.a. flexibiliteit, taakgerichtheid, metacognitie).

 

Sociaal-emotionele behoeften van een hoogbegaafde leerling

  • Behoefte aan ontwikkelingsgelijken om mee en van te leren.
  • Het ontwikkelen van een positief, reëel zelfbeeld.
  • Een veilige klassensetting waarbinnen respectvol met elkaar omgaan en jezelf kunnen/mogen zijn, bijdraagt aan het leren leren, leren leven en leren denken. 
  • Een leerkracht die de leerlingen begeleidt bij het ontwikkelen van executieve vaardigheden, een groeiende mind set en de leermotivatie (middels didactisch coachen en scaffolding).
  • Een leerkracht die tegemoetkomt aan de behoefte aan specifieke, doelgerichte instructies.

 

Toelatingscriteria

Om geplaatst te kunnen worden in een voltijd HB-groep op OBS Joseph Haydn, worden een aantal punten in overweging genomen. Omdat dit onderwijs specifiek aansluit op de behoefte van hoogbegaafde leerlingen, zijn de volgende toelatingscriteria van toepassing:

  1. Een sterk cognitief potentieel komt naar voren uit een psychodiagnostisch onderzoek. Hiervoor is de WISC-V of de IDS met een TIQ >130 een vereiste waarbij de primaire indexen, met name Verbaal Begrip, Visueel Ruimtelijk en Fluïd Redeneren, relatief zwaar meewegen in de totaal beoordeling van de test.

 

  1. Er is sprake van een sterk ontwikkeld creatief denkvermogen.

 

  1. De leerling geeft blijk van een grote leerhonger, gedrevenheid en leergierigheid.

 

  1. De leerling heeft een abstract denkvermogen (verbanden zoeken en snel kunnen leggen, generaliseren).

 

Daarnaast wordt ook gekeken naar andere kenmerken van hoogbegaafdheid zoals een kritische instelling, een groot rechtvaardigheidsgevoel en een hoge gevoeligheid (zie zijnsluik onderaan pagina). Het model van Heller kan helpen een completer beeld van het kind te krijgen.

 

Wanneer er sprake is van hoogbegaafdheid, kunt u uw kind aanmelden voor onze voltijd HB-groepen. De aanname procedure verloopt volgens onderstaande stappen (in willekeurige volgorde):

  1. Aanmelding middels het aanmeldformulier. 
  2. Psychologisch onderzoek (GZ-psycholoog of orthopedagoog-generalist).
    1. WISC-V of IDS >130 (niet ouder dan twee jaar)
    2. Ontwikkelingsanamnese
    3. Intelligentieprofiel
    4. Beschrijving overige HB-kenmerken
    5. Beschrijving onderwijsbehoeften
  3. Kennismakingsgesprek met ouders door schoolleiding/IB/HB specialist.
  4. Aanleveren relevante documenten (toets gegevens, onderzoeken en leerlingvolgsysteem).

Wanneer op basis van bovenstaande gegevens een kind in aanmerking lijkt te komen, wordt ook het kind uitgenodigd voor een rondleiding door de school en een ontmoeting met leeftijdsgenoten. Eventueel kan er gekozen worden voor het meedraaien van een dag(deel).

De intern begeleider vraagt leerlinggegevens op bij de huidige school, waarna een gesprek met de leerkracht en/of intern begeleider van de huidige school van de leerling volgt. Indien gewenst/noodzakelijk kan de leerling uitgenodigd worden voor een aanvullend didactisch onderzoek, tegelijk met het intakegesprek met de ouder(s).

De verkregen informatie wordt door de toelatingscommissie besproken voordat een besluit wordt genomen. Bij toelating kan een wettelijke termijn in acht worden genomen van 6 weken. Deze termijn kan indien nodig met 4 weken verlengd worden. Ook de jongens/meisjes verdeling, de zwaarte van een eventuele dubbeldiagnose spelen een rol bij de overweging. Kinderen met ODD en/of ernstige ASS problematiek kunnen niet worden geplaatst. De toelatingscommissie bestaat uit de volgende personen:

Directie

          Intern begeleider (IB/HB specialist)

Leerkracht van de voltijd HB-klas

Wanneer een kind op basis van alle bovengenoemde punten door de toelatingscommissie toelaatbaar wordt geacht, volgt plaatsing. 

Om de rust in de groepen te waarborgen, kunnen kinderen instromen na de zomervakantie en na de kerstvakantie. Bij spoed kan er in overleg een ander moment gekozen worden.

Groep 1/2/3

Omdat begaafdheid pas goed meetbaar is richting het zevende levensjaar en er op OBS Joseph Haydn veel waarde gehecht wordt aan het kunnen lezen, schrijven en een stevige motorische ontwikkeling, voordat een kind toetreedt in een HB-klas, is er op OBS Joseph Haydn geen voltijd HB-onderwijs specifiek voor de groepen 1 tot en met 3. Belangrijk is om in groep 3 voldoende tijd te maken voor de ontwikkeling van de schrijfmotoriek.

Wel zijn er opgeleide HB-specialisten die leerkrachten tools in handen kunnen geven om potentieel begaafde kinderen extra begeleiding te kunnen geven op het gebied van hun cognitieve behoeften. Daarnaast wordt in de groepen 1 en 3 het observatie instrument Digitaal Handelingsprotocol Begaafdheid (DHH) ingezet voor het vroegtijdig signaleren van een ontwikkelingsvoorsprong, dan wel hoogbegaafdheid. 

 

Foto Andre Buurma